تفاوت رنگ‌بندی RGB و CMYK
زمان تخمینی مطالعه:‌ 6 دقیقه

بیشتر ما در زمان طراحی، اصلا به سیستم رنگ‌بندی (RGB یا CMYK) که استفاده می‌کنیم توجه نمی‌کنیم. برای ما فقط مهم است که آنچه در صفحه نمایش می‌بینیم، خوب به نظر برسد. اما اگر یک بار طرحی را برای چاپ آماده کرده باشید( مثلا کارت ویزیت یا سربرگ شرکتتان و …) متوجه اهمیت تفاوت سیستم‌های رنگ‌بندی مختلف خواهید شد.

دو سیستم رنگبندی در دنیای دیجیتال وجود دارد:

RGB: قرمز( Red)، سبز( Green)، آبی( Blue) که برای طراحی وب و دیجیتال استفاده می‌شود

CMYK:  فیروزه‌ای(Cyan)، ارغوانی(Magenta)، زرد( Yellow) و سیاه که برای کارهای چاپی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله شما با تفاوت رنگ‌بندی CMYK و RGB و کاربرد هر یک از انها آشنا خواهید شد.

سیستم رنگ‌بندی RGB

رنگ‌بندی RGB از حروف اول سه رنگ Red (قرمز)، Green (سبز)، Blue (آبی) برگرفته شده است.  RGB بیشتر در نمایشگرها و رایانه‌هایی با صفحه نمایش‌های LCD، LED یا CRT استفاده می‌شود؛ یعنی در مواقعی که لازم نیست تصویر یا طراحی ما بر روی کاغذ یا به صورت فیزیکی چاپ شود. به طور کلی انواع رنگ‌های مختلفی که ما می‌شناسیم در حقیقت از ترکیب چند رنگ اصلی با نسبت‌های متفاوت به دست می‌آیند، ولی در رایانه‌ها، تلویزیون‌ها و سایر نمایشگرهای الکترونیکی رنگ‌های مختلف با مُد RGB و از ترکیب سه رنگ قرمز، سبز و آبی ساخته می‌شوند.

برای ساخت این رنگ‌ها برخلاف حالت CMYK، دیگر نیازی نیست رنگ‌ها به صورت فیزیکی با هم مخلوط شوند، بلکه توسط نمایشگرها ساخته شده و در مقابل چشم ببیننده نمایش داده می‌شوند، بنابراین این امکان وجود دارد که میلیون‌ها رنگ با تفاوت‌های جزئی نسبت به هم ساخته شوند.برای نمایش فایل های DVD/CD، اینترنت، وب سایت و تلویزیون از مد رنگی RGB استفاده می شود. سطح دقت پایین تبدیل RGB به CMYK از جمله نقاط ضعف این مد رنگی می باشد.

نقاط قوت رنگ های RGB

۱-توانایی سازگاری با پرینتر
۲-مناسب برای صفحات دیجیتال
۳-قابلیت های آسان برای تغییر رنگ ها
۴-توانایی تبدیل به CMYK

کجا باید از سیستم رنگ‌بندی RGB استفاده کنیم؟

تمام طراحی‌های دیجیتال ازجمله وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌های موبایل، بنرهای تبلیغاتی و هر تصویری که برای استفاده در  محیط وب آماده می‌کنید باید با سیستم رنگ‌بندی RGB طراحی شود.

سیستم رنگ‌بندی CMYK

این رنگ‌بندی بر اساس رنگ‌های اصلی فیروزه‌ای، ارغوانی، زرد و سیاه شکل گرفته است. این سیستم رنگی با نام چهار رنگ هم شناخته می‌شود و مخصوص کارهای چاپی است. اگر یک چاپگر رنگی را از نزدیک ببینید، چهار کارتریج رنگی فیروزه‌ای، ارغوانی، زرد و سیاه  را در آن مشاهده خواهید کرد.

برخلاف مد RGB، رنگ‌های تولید شده در CMYK کمی مات هستند و آن شفافیت رنگ‌های RGB را ندارند، دلیل این موضوع بازتاب نور بر روی رنگ‌های چاپی است. همچنین به این دلیل که ترکیب رنگ‌های این سیستم قادر به ساخت رنگ سفید و سیاه نیست، رنگ سیاه از ابتدا به عنوان رنگ کلیدی(K) در سیستم رنگی گنجانده شده است.

رنگ‌ها در این سیستم بسته به دستگاه چاپ لایه لایه با هم مخلوط می‌شوند و به همین دلیل ممکن است گاهی مشکلاتی در رنگ چاپ شده دیده شود. به همین دلیل قبل از آنکه چاپ اصلی را انجام دهید حتما باید نمونه‌ی چاپی کار خود را ببینید و از صحت چاپ اطمینان حاصل کنید.

نقاط قوت رنگ های CMYK

۱- جبران پردازنده چاپ
۲-رنگ شفاف بر روی کاغذ چاپ آبی-سفید
۳-رنگ های گرمتر بر روی کاغذ کرم-سفید

کجا باید از سیستم رنگ‌بندی CMYK  استفاده کنیم؟

هر فایلی که می‌خواهید چاپ کنید، از بنر تبلیغاتی گرفته تا یک برگه رنگی، کارت ویزیت، بروشور و … حتما باید با سیستم رنگ‌بندی CMYK تولید شده باشند. عکس‌هایی که با سیستم RGB تهیه شده‌اند در زمان چاپ، اختلاف رنگ واضحی با فایل اصلی دارند. پس سیستم رنگ‌بندی CMYK تنها گزینه‌ی موجود برای یک چاپ با کیفیت رنگی بالا است.

اما واقعا چرا استفاده از ترکیب رنگی صحیح مهم است؟

 سیستم رنگ‌های افزایشی

ترکیب رنگی RGB به سیستم رنگ‌های افزایشی تعلق دارد. رنگ‌های اولیه شامل قرمز، آبی و سبز است که برای ایجاد رنگ‌های جدید با هم ترکیب می‌شوند. نور طبیعی از ترکیب قرمز، آبی و سبز تولید می‌شود که رنگ سفید را ایجاد می‌کند. در هر حال از آنجا که چشمان ما نور خورشید را بی‌‌رنگ می بیند در واقع رنگ‌های RGB به هم افزوده می‌شوند تا در نهایت رنگ سفید ایجاد شود، به همین دلیل است که رنگ‌های RGB را رنگ‌های افزایشی می‌نامند.

ترکیبات مختلف رنگ سفید به این موضوع بستگی دارد که رنگ‌های قرمز، آبی و سبز با چه شدتی به هم افزوده می‌شوند. ترکیب رنگی RGB اغلب برای مانیتور کامپیوتر، صفحۀ لپ تاپ، تلویزیون و سایر نمایشگرهای نوری استفاده می‌شود. صفحه نمایش از واحدهای بسیار کوچکی به نام پیکسل و هر پیکسل از نقاط بسیار ریز قرمز، سبز و آبی تشکیل می‌شود. هر تک پیکسل در واقع بخشی از تصویر را می‌سازد.

سیستم رنگ‌های کاهشی

مادامی که ترکیب رنگ‌های قرمز، سبز و آبی، رنگ سفید را تولید می‌کند، ترکیب رنگ‌های سبز‌آبی، سرخابی و زرد، رنگ سیاه را ایجاد می‌کند. این همان تفاوت بین سیستم RGB و CMYK است که موجب تفاوت بین طراحی روی صفحه نمایش و چاپ می‌شود. در حالی که صفحه نمایش نور را متصاعد می‌کند، کاغذ جوهر نوشته ، طول موج‌های خاصی را جذب می‌کند. هر چه شدت جوهر روی کاغذ بیشتر باشد نوری که روی کاغذ جذب می‌شود بیشتر است. به همین دلیل است که نور کمتری از کاغذ به چشمان ما می‌رسد و رنگ‌های تیره‌ تری را ایجاد می‌کند. بنابراین رنگ سیاه به طیف CMYK اضافه می‌شود تا سایه‌های قوی‌تر و تیره‌تری برای رنگ‌های سبزآبی، سرخابی و زرد ایجاد کند.

چگونه یک فایل با رنگ‌بندی RGB را بدون تغییر رنگ به  CMYK تبدیل کنیم؟

بیشتر نرم‌افزارهای طراحی و ویرایشگرهای عکس، به صورت پیش‌فرض روی RGB تنظیم شده‌اند. پس اگر برای محیط دیجیتال طراحی و ویرایش می‌کنید، نیازی ندارید تنظیمات رنگ را تغییر دهید. اما اگر می‌خواهید فایلی را برای چاپ آماده کنید، باید تنظیمات نرم‌افزار را روی  CMYK قرار دهید.

تنظیمات نرم‌افزارهای adobe:

در فتوشاپ روی Image> Mode> CMYK Color کلیک کنید.

در Illustrator، روی File> Document Color Mode> CMYK Color کلیک کنید.

در InDesign، روی Window> Color کلیک کنید، سپس روی دکمه کشویی در گوشه سمت راست بالا کلیک کنید و CMYK را انتخاب کنید.

اما اگر بخواهیم طرحی را هم برای وب و هم برای چاپ آماده کنیم، باید چکار کنیم؟

CMYK طیف رنگی محدودتری نسبت به RGB دارد، به همین دلیل بهتر است طرح را ابتدا برای چاپ آماده کنیم و بعد با تغییر تنظیمات نرم‌افزار به RGB آن را برای وب هم ذخیره کنیم.

برای درک صحیح تفاوت رنگ‌بندی CMYK و RGB هیچ چیزی بهتر از تست و چاپ طرح‌ها نیست. پس بهتر است اگر می‌خواهید طرح‌هایی را برای چاپ آماده کنید و قرار است آماده کردن عکس و طرح برای چاپ جزئی از کارتان باشد، حتما در این مورد سعی و خطا کنید تا تفاوت این دو رنگ‌بندی را کاملا درک کنید.